Toen ik in de jaren ‘90 naar Heemskerk verhuisde voor de liefde, wist ik nog niet dat ik in een dorp vol ezels woonde. Laat staan dat ik daar zelf nog wat aardbeien aan toe zou voegen.
Ezels, Aardbeien?
De eerste jaren leefde ik van en voor de liefde en was ik vooral bezig mijn weg te vinden in mijn nieuwe woonplaats. Hoe meer Heemskerk echter mijn thuis werd, hoe meer interesse er kwam in mijn dorp. Dit werd versterkt toen in 2000 ons eerste kind in mijn buik rond spartelde en het Ezel/Aardbei thema ineens nogal actief werd. Geboren Heemskerkers worden dus ezels genoemd, geboren Beverwijkers aardbeien. Bij een thuisbevalling zouden we een Ezel krijgen, bij een ziekenhuisbevalling een Aardbei. Ineens was ik toch wel erg benieuwd waar die bijnamen nou vandaan kwamen.
Ezel; geuzennaam of scheldwoord
Over het ontstaan van de geuzennaam Ezel, doen er twee verhalen de rondte, aldus de site van de Historische Kring Heemskerk.
Versie 1: de geuzennaam
Zo rond 1900 was de aardbeienteelt de belangrijkste bron van inkomsten in Heemskerk. Volgens de verhalen werden de aardbeien per ezel naar Beverwijk gebracht en aldaar geveild. Dit zou de oorsprong zijn van de benaming Ezels. Echter zijn hier nergens keiharde bewijzen voor. Foto’s met ezels onderweg naar de veiling, al dan niet met kar zijn niet te vinden. Bovendien schijnen er destijds ook niet al te veel ezels – het dier in dit geval – in Heemskerk te zijn geweest.
Versie 2: het scheldwoord
Tijdens een raadsvergadering in 1873 zou de toenmalige burgemeester, naar aanleiding van een geschil over onder andere straatverlichting, de dorpelingen hebben vergeleken met ezels vanwege de koppige halsstarrigheid in deze kwestie. Speurwerk van de Historische Kring Heemskerk naar de originele notulen met deze opmerking heeft echter niets opgeleverd.
Waar de naam ook vandaan komt, Heemskerkers zijn er trots op. Niet voor niets staat er een schattig bronzen ezeltje in het dorp.
Aardbeien
Waar Beverwijkers de bijnaam Aardbei aan te danken hebben is makkelijker te achterhalen. Het droogleggen van de Wijkermeerpolder zorgde voor een enorme hoeveelheid vruchtbare grond. Er werden onder andere aardappelen, bieten en graan verbouwd, maar het meest succesvolle en smaakvolle product dat weelderig op deze grond tierde was de aardbei! Deze waren zo lekker, dat Beverwijk al snel de stad van de aardbeien werd en Beverwijkers de bijnaam Aardbei kregen.
Mijn lief is een geboren Ezel, mijn kinderen zijn beide Aardbeien en ik, ik ben gewoon een Tukker.
